خواص و مضرات نسکافه تقریبا شبیه به خواص و مضرات قهوه است. نسکافه فواید بسیاری برای تمام گروه های سنی دارد اما اگر در مصرف آن اعتدال رعایت نشود مضراتی هم دارد که برایتان خواهیم گفت. نسکافه در واقع بعد از انجام عملیات فرآوری شده بر روی قهوه در معرض استفاده همگان قرارمی گیرد و به همین دلیل شباهت بسیاری از نظر خواص و مضرات در این دو نوشیدنی یافت می شود.
خواص و مضرات نسکافه:
در نیمه قرن شانزدهم میلادی درانگلستان، مصرف قهوه به طور کامل رواج یافته بود، به گونه ای که در روزنامه تایمز، بارها این آگهی به چاپ رسید:« قهوه ، شما را سالم نگه می دارد ، به هضم غذا کمک می کند ، چشم درد، سردرد، سرما خوردگی، سرفه و آب ریزش بینی را برطرف می کند و در درمان بیماری هایی مانند سل، نقرس و خون ریزی لثه، دارویی مؤثر به شمار می آید.» درج این آگهی گویای آن است که در آن زمان ، مردم باور داشته اند که قهوه بسیاری از دردها را تسکین می دهد و بعضی بیماری ها را نیز درمان می کند.
همچنین مطالعات نشان می دهد که مصرف قهوه باعث هوشیاری مغز و اعصاب می شود،خستگی عضلات و ماهیچه ها را برطرف می کند ، اشتها را کاهش می دهد ( که این خود مانع از بروز چاقی می شود )، یبوست را از میان می برد، ماهیچه های شش را شل می کند( که باعث سهولت در امر تنفس می شود) ، به دلیل رفع خستگی، زمان و میزان فعالیت را افزایش می دهد، برهمکاری عضلات چشم می افزاید( مهارت و دقت در کارها را افزایش می دهد)، مرکز تفکر را تحریک می کند( لذا بر قدرت قضاوت و نیروی حافظه می افزاید)، به انسان تیزهوشی همراه با آرامش می دهد ، و گاهی در بعضی افراد عامل تحریک قوای شهوانی می شود.
رعایت اعتدال در مصرف قهوه و نسکافه بسیار ضروری است و مصرف بیش از حد ش باعث افزایش کلسترول خون می شود وبیشتر از پنج فنجان در روز در بعضی از افراد مشاهده شده که احتمال سکته قلبی را افزایش می دهد .
باید گفت که باعث از بین رفتن مینای دندان می شود که در نسکافه معمولا 30 برابر بیش از قهوه این تاثیر مضر را در بدن ایجاد می کند بعضی از نسکافه ها بدون کافئین هستند که کسانی که مشکلات در واقع عصبی و قلبی دارند بهتر است که از این نوع نسکافه ها استفاده کنند و در بعضی از نسکافه هایی که روی جلدشان می نویسد بدون شکر است معمولا با آسپارتون تهیه می شود.
بعضی از افراد نسبت به کافئین به شدت حساسیت دارند، به طوری که مقدار اندکی از آن ، اشخاص را گرفتار هیجان می کند، ضربان قلبشان را افزایش می دهد و دچار بی خوابی می کند.
کافئین بر ترشح اسید معده و میزان پپسین که نوعی آنزیم معدی است می افزاید.
کافئین باعث زایمان زودرس می شود و ممکن است در نوزدان ناراحتی ایجاد کند. کافئین برای نوزادا ن دو عارضه ایجاد می کند:
1- از طریق شیر مادر وارد دستگاه گوارش کودک می شود و او را در وضعیت استفراغ قرار می دهد.
2- مدت زیادی در بدن نوزاد می ماند تا متابولیزه شود، زیرا کبد نوزاد به اندازه کافی آنزیم ندارد.
واکنش های متفاوت بدن در برابر کافئین ، به آستانه تحمل افراد بستگی دارد اما به طور کلی تأثیر آن ها را می توان چنین بیان کرد:
کافئین موجود در نسکافه و قهوه ، فشار خون را افزایش می دهد. اگر کسی 250 میلی گرم قهوه مصرف کند، فشار خونش در یک ساعت ، 10 میلی متر بالا می رود.
2- قلب: پس از مصرف قهوه، ضربان قلب کاهش می یابد اما پس از مدتی بر تعداد آن افزوده می شود و تا هنگامی که کافئین از بدن خارج نشده باشد به همان صورت باقی می ماند. چنانچه میزان کافئین مصرفی ، بالا باشد نه فقط تپش قلب ایجاد می کند بلکه حالت یعنی حرکت نامنظم ماهیچه های قلب نیز پدید می آید که گاه ممکن است منجر به مرگ شود. بر اساس آمارهای به دست آمده، نوشیدن بیش از 5 فنجان قهوه در روز ، احتمال سکته قلبی را افزایش می دهد.
در صورتی که مادری دو فنجان قهوه تند بنوشد و سپس به نوزاد خود شیر بدهد چون بخشی از کافئین ، همراه شیر مادر وارد بدن نوزاد می شود ، امکان دارد عوارض زیر در نوزاد به وجود آید: ناآرامی، لرزش دست ها، پاها و لب ها، سفت یا شل شدن عضلات و ماهیچه های بدن، بی خوابی، جیغ زدن، حساسیت نشان دادن به صدا، به گونه ای که با کمترین صدایی کودک از خواب می پرد.
باید توجه داشته باشید که به مادرانی که فرزند خود را شیر می دهند توصیه می شود که از مصرف قهوه یا مواد کافئین دار پرهیز کنند.6- مغز و اعصاب: تأثیر کافئین بر مغز و اعصاب، می تواند به پیدایش عوارض زیر منجر شود:
1- اضطراب2- هیجان 3- ناآرامی 4- فراموشی و افسردگی .
به طور کلی افرادی که گرفتار عارضه افسردگی هستند ، نباید بیش از یک گرم کافئین در روز مصرف کنند ؛ زیرا سبب شدت یافتن افسردگی آن ها می شود.
کافئین باعث می شود که مقدار قابل ملاحظه ای از سدیم و پتاسیم بدن از طریق کلیه ها دفع شود، همچنین مقدار مصرف قند را نیز کاهش می دهد که نتیجه آن ، افزایش قند خون خواهد بود. از این رو به کسانی که مبتلا به بیماری قند ( دیابت) هستند توصیه می شود از مصرف مواد کافئین دار، اجتناب ورزند. کافئین ، جذب آهن را در روده ها کم می کند و لذا با توجه به نیاز ضروری بدن به آهن، که کار خون سازی را بر عهده دارد، توصیه می شود که از مصرف کافئین همراه با غذا و تا یک ساعت پس از آن، به طور جدی پرهیز شود.
قهوه و شیر قهوه گرم میزان سوخت و ساز بدن را بالا می برد و در نتیجه مصرف کالری نیز افزایش پیدا می کند. برای مثال ، چنان چه کسی یک فنجان قهوه حاوی 100 میلی گرم کافئین بنوشد میزان متابولیسم بدن وی تا 4 درصد افزوده شده و درنتیجه باعث لاغری او می شود.
زنانی که در سینه خود غده فیبروکیستیک دارند ، نباید به میزان زیاد کافئین مصرف کنند، زیرا به بزرگ شدن این غده کمک می کند.
توجه کنیم قهوه و نسکافه خواص نسبتا مشابه ای دارند و باعث بهبود خستگی و رفع افسردگی ،افزایش سوخت وساز بدن و متابلیزم بدن می شود و بنابراین در افرادی که دچار اضافه وزن هستند می تواند مفید باشد وهمچنین جلوگیری از خوای آلودگی می کند و یک دم کرده ای است که فصل امتحانات دانش آموزان ودانشجویان خیلی ازآن استفاده می کنند اما توجه کنیم میزان عوارض جانبی آن که شامل افزایش تعداد ضربان قلب بدن ،تپش قلب ،بیقراری ،تعریق زیاد و اضطراب است .
در طولانی مدت می تواند اثرات بسیار بدی بر روی افراد بگذارد و درکسانی که دارای بیماریهای گوارشی هستند باعث افزایش ترشح اسید معده می شود و توصیه می شود کسانی که دارای بیماری ریفلاکس یا برگشت اسید معده هستند از مصرف آن خودداری کنند چون باعث ایجاد حرکات نا منظم در ماهیچه های قلب می شود بنابراین کسانی که دارای ناراحتی قلبی هستند حتما از مصرف آن خودداری کنند.
